دسته بندی اولیه مبرد ها

مبردها براساس خصوصیات و محل استفاده به دو دسته عمده /مبردهای اصلی و مبردهای فرعی تقسیم بندی می شوند:

1-مبردهای اصلی

مبردهای اصلی مبردهایی هستند که به وسیله ی جذب گرمای نهفته عمل تبرید را انجام می دهند.یعنی گرما را از طریق تبخیر در دما و فشار پایین جذب کرده توسط تقطیر  در دما و فشار بالاتر دفع می کنند.از جمله این مبرد ها می توان به فرِئون 11*12*22 و یا آمونیاک اشاره کرد.

 

2-مبردهای فرعی

مبردهای فرعی مبردهایی هستند که به دلایلی مانند سمی بودن  و عدم صرفه اقتصادی مبردهای اصلی به صورت غیر مستقیم در دستگاه های تبرید استفاده می شوند.بدین ترتیب اندازه تبخیر کننده مستقیم کوچکتر شده و از مقدار مبرد اصلی کاسته شود.

ازجمله مبرد های فرعی می توان به محلول های آب و نمک مانند کلروسدیم و کلروکلسیم و…….اشاره کرد.در بعضی موارد از مایعات شیمیایی مانند گلیکول (ضدیخ) استفاده می شود که این مایع اثراتی مثل فرسودگی و زنگ زدگی و……. را که مختص آب است را ندارد.

 

قابلیت اشتعال و انفجار مبردها

مبرد باید غیر قابل اشتعال و انفجار باشد.همانطور که در جدول زیر امده است آمونیاک وکلیرید متیل در ترکیبی  با هوا قابل انفجار هستند اما فرئون ها فاقد قابلیت اشتعال و انفجار هستند .

[table id=1 /]

 

خورندگی مبردها

مبرد نباید با مواد سازنده سیستم تبرید ترکیب شود و باعث خوردگی آن ها گردد.به عنوان مثال مطابق جدول زیر نمی توان آمونیاک رادرلوله های مسی و دیگر فلزات غیر آهنی به کار برد زیرا باعث خوردگی آن ها می شود.

[table id=2 /]

تاثیر مبرد ها بر مواد غذایی

مبرد نباید بر مواد غذایی تاثیر منفی داشته باشد .به عنوان مثال آمونیاک مزه بعضی مواد غذایی دارای رطوبت را از بین می برد و آن هها را سمی می کند.

قابلیت حل مبرد ها در روغن

قابلیت حل مبرد در روغن که منجر به تغییردرجه غلظت روغن می شود اهمیت ویژه ای دارد . مبردهایی مانند آمونیاک در روغن حل نمی شوند.بعضی مبردها مانند بعضی فریون ها کاملا  در روغن حل می شوند وبه وسیله تبخیر در اواپراتور ونیروی ثقل و طراحی مناسب قطر لوله مکش به کمپرسور برمیگردند و مشکلی ایجاد نمی کنند.

اما بعضی از مبرد ها هستند که فقط مقداری از آن ها در روغن حل می شود و در نتیجه بازگشت روغن به کمپرسور با مشکل مواجه خواهد شد.به همین منظر راهکارهایی ارایه میشود. یکی از این راهکار ها نصب یک جداساز روغن در خروجی کمپرسور است که روغن را از مبرد جدا کرده و به کمپرسور بر میگرداند.این روش با توجه به هزینه اقتصادی در سیستم های تبرید کوچک به صرفه نیست.

راه حل دیگر استفاده از روغن های ترکیبی است که قابلیت حل در مبرد تا دماهای خیلی پایین را دارد.روش دیگر استفاده از کویل انبساط مستقیم می باشد  که در آن مخلوط مبرد و روغن به وسیله سرعت بخار مکش به کمپرسور باز گردانده می شود.

جدول زیر قابلیت حل مبردها در روغن  و نیز نوع روغنی که معمولا مورد استفاده قرارمی گیرد را نشان میدهد.

قابلیت حل مبرد ها در روغن

[table id=3 /]

 

روغن های مورد استفاده  در سیستم های تبرید بر اساس نوع مبرد

[table id=6 /]

ثبات شیمیایی مبرد ها

مبرد باید از نظر شیمیایی دارای خواص ثابت باشد و در دمای کارکرد تجزیه نشود.

[table id=8 /]

نفوذ رطوبت

نفوذ رطوبت در سیستم های تبرید خصوصا سیستم های زیر صفر بسیار مهم است زیرا سبب یخ زدن لوله مویین و انسداد شیر انبساط می شود و از حرکت مبرد جلوگیری می کند.همچنین رطوبت باعث زنگ زدگی و کاهش کیفیت روغن می شود.به علاوه آب می تواند با برخی از مبرد ها واکنش دهد و محلول های اسیدی  تولید کند که باعث از بین رفتن اجزای سیستم تبرید می شوند.به همین منظور باید از فیلتر های خشک کن مناسب استفاده شود.این فیلترها از نمک های مخصوص جاذب رطوبت تشکیل شده اند که در یک محفظه قرار گرفته اند.این فیلتر ها علاوه بر جذب رطوبت وظیفه جدا کردن ذرات ناشی از جوشکاری یا زنگ زدگی راکه در سیکل هستند وممکن است با ورود به لوله مویین آن را مسدود کنند به عهده دارند.به همین دلیل است که فیلتر قبل از لوله مویین قرار می گیرد.در جوشکاری یک سیکل تبرید فیلتر در مرحله آخر جوشکاری می شود زیرا قرار گرفتن فیلتر در معرض هوای آزاد سبب می شود تا فیلتر رطوبت موجود در هوا را جذب کرده و کارایی خود را از دست بدهد.

معیار ایمنی در مبرد ها

معمولا در انتخاب یک مبرد مشخصات ایمنی بسار مورد توجه است.برای ینکه سیالی برای استفاده به عنوان مبرد مناسب باشد باید از نظر شیمیایی بی اثر باشد به طوری که هم در حالت خالص و هم وقتی که با هر نسبتی با هوا مخلوط شده باشد اشتعال پذیر منفجر شونده و سمی

نباشد.همچنین سیال نباید به طور نامطلوبی با روغن روانساز یا هرماده ای که معمولا در ساختمان تجهیزات تبرید به کار می برند واکنش داشته باشد.همچنین نباید با رطوبت که معمولا  علی رغم پیش بینی های شدید حداقل تا حدودی در تمام سیستم های تبرید حضور پیدا کند /واکنش نامساعدی داشته باشد.به علاوه طبیعت سیال باید چنان باشد که در هر صورت مواد غذایی یا محصولات انبار شده را در صورت وجود نشت در سیستم آلوده نکند.

یک مبرد نباید چه در حالت خالص و چه در حالت ترکیب با هوا سمی باشد.همانطور که در جدول زیر آمده است  اکثر مبردها در حالت عادی درجه سمیت  بسیار کمی دارند.اما باید توجه  داشت بسیاری از این مبردها هنگامی که در هوا در معرض شعله یا کویل  حرارتی  قرار می گیرند گازهای سمی تولید می کنند که تنفس آن ها مضر می باشد.از طرفی با توجه به اینکه این مبردها از هوا سنگین ترند در صورت نشت

در یک فضای بسته و کوچک در پایین محیط جمع می شوند و ممکن است با توجه به کمبود هوا ومنجر به بیهوشی و خفگی شوند.

اثرات سمی مبردها

[table id=9 /]