گاز فریون چیست و چرا استفاده از آن ممنوع اعلام شد؟

یکی از سوالاتی که افراد تازه کار در مواجه با سیستم های برودتی با آن مواجه می شوند، این است که گاز فریون چیست. قطعا می دانید که یکی مهم ترین عواملی که در سیستم های برودتی مانند یخچال ها، کولر گازی ها و … کمک به ایجاد هوای خنک و مطبوع می کند، گازهای برودتی است. امروز موضوع مورد بحث ما، گاز فریون است که تا قبل از سال 2003 بهترین گاز برودتی برای این سیستم ها محسوب می شد و اکنون به دلایل زیست محیطی و اثر تخریبی که برای لایه ازن دارد، دیگر مورد استفاده قرار نمی گیرد. اما چون هنوز در یخچال ها و کولر گازی های قدیمی، از این گاز استفاده می کنند، مهم دانستیم که به شما بگوییم گاز فریون چیست و به سوالات متداول شما در این رابطه، پاسخ دهیم.

شما ممکن است در مواجه با گاز فریون با سوالاتی مواجه شوید:

آیا گاز فریون سمی است؟

اگر سیستم برودتی با این نوع گاز داریم، تکلیف چیست و با این دستگاه چه باید بکنیم؟

گاز فریون چگونه تولید می شود؟

چرا دیگر از گاز فریون در سیستم های برودتی استفاده نمی شود؟

این متداول ترین سوالاتی است که شما کاربران عزیز ممکن است با آن مواجه شوید و ما قصد داریم هر چه بهتر شما را با پاسخ این سوالات روبرو کنیم.

گاز فریون چیست؟

فریون با نام علمی کلروفلوئوروکربن CFC شناخته می شود. قطعا با برچسب CFC بر روی یخچال ها و کولر گازی های قدیمی، برخورد داشته اید. این گاز برودتی همان طور که گفته شد، به دلیل اثر تخریبی که بر لایه ازن دارد، سریعا از رده خارج شد. حال ممکن است از خود بپرسید که اگر دستگاهی با این نوع گاز داریم، با آن چه باید بکنیم. در ادامه با بررسی تاریخچه این گاز، نکاتی را برای شما مشخص می کنیم که بتوانید بهترین عملکرد را با دستگاه های برودتی با گاز فریون خود، داشته باشید.

تاریخچه گاز فریون

گاز فریون برای اولین بار، در سال 1890 تولید شد. حال شاید با خود بپرسید که گاز فریون چگونه تولید می شود. فرایند تولید این گاز با ترکیب چند گاز مختلف طی شرایط خاص، می باشد. زمانی که دانشمند متوجه شدند که اثر خطرناک گاز فریون چیست و چگونه باعث تخریب زیست محیطی می شود، سعی کردند با ترکیبات جدید، این نوع گاز را به نوعی، بروز رسانی کنند. سال 1930 جنرال موتورز و شرکت Dupont گرد هم آمدند و مواد شیمیایی Kinetic را برای بهبود عملکرد و کم کردن خطر گاز فریون، به ترکیبات آن، اضافه کردند.

بعد از پرسه ها، گاز فریون با نام جدید R22 به بازار آمد و اکنون نیز بیشتر به این نام، آن را می شناسند. سالهاست که از CFC ها در قوطی های تبرید و آئروسل مورد استفاده قرار می گیرد، اما در سال 1974، یک محقق از دانشگاه کالیفرنیا، این فرضیه را بیان کرد که CFC ها باعث از بین رفتن لایه ازن می شوند. سالها تحقیق توسط آکادمی ملی علوم انجام گرفت، اما سرانجام ایالات متحده آمریکا، استفاده از CFC در قوطی های آئروسل را ممنوع کرد. در سال 1987، پروتکل مونترال، که یک توافق نامه بین المللی محیط زیست می باشد، مراحل حذف CFC در کل دنیا را کلید زد.

حال متوجه شدید که گاز فریون چیست، باید بدانید که نه تنها خود فریون به لایه ازن آسیب می رساند، بلکه با تولید فرون محصول دیگری در جو آزاد می شود. این گاز با نام HFC-23 نیز مضر است و به گرم شدن کره زمین کمک می کند. اگرچه استفاده از فریون بسیار محدود و تنظیم شده است، اما لوازم سرمایشی قدیمی هنوز از این گاز مضر استفاده می کنند و مضرات خود را به محیط انتقال می دهند.

موارد استفاده از گاز فریون

اگر به خوبی متوجه شدید که گاز فریون چگونه تولید می شود، می خواهیم نکاتی درباره استفاده از این گاز به شما بگوییم. دستگاه ها و لوازم زیادی از این گاز استفاده می کردند. یخچال ها، کولر گازی ها، چیلرهای قدیمی، سردخانه هایی که اکنون نیز از این گاز برای سیستم سرمایش خود استفاده می کند. اما به طور کلی در هر سیستم سرمایشی، یک تابلو کوچک وجود دارد که در آن می توانید علامت CFC را ببینید و از وجود گاز فریون در آن، اطمینان پیدا کنید.

گاز فریون در سیستم های برودتی چه وظیفه ای دارد؟

به عنوان مثال در کولر گازی شما سیستم سیم پیچ و کمپرسور وجود دارد. کولر گازی، گاز R-22 را فشرده می کند و سپس آن را گرم می کند. وقتی این گاز از طریق سیم پیچ ها حرکت می کند، به حالت مایع خنک می شود. در این حالت، R-22 خنک شده، گرما را از هوای خارج، جذب می کند، سپس هوای سرد را به بیرون هل می دهد. این یک چرخه ثابت هوای گرم و هوای سرد است که راحتی را در خانه و اتومبیل شما فراهم می کند.

هر سیستم برودتی برای خنک سازی هوا به گاز برودتی نیاز دارد. هنگامی که مایع خنک کننده نشت می کند، سیستم برودتی از دمیدن هوای سرد جلوگیری می کند. حتی بدتر این که این نشت های خنک کننده برای ازن مضر است. اکثر تهویه های تولیدی پس از سال 2003 از فریون به عنوان مبرد استفاده نمی کنند، زیرا مقررات سختی در مورد استفاده از فرون وضع شده است که نگهداری آن را گران می کند.

آیا استفاده از دستگاه برودتی با گاز فریون برای ما ضرر دارد؟

حال که بخوبی با اینکه گاز فریون چیست، آشنا شدید، ممکن است ترسی در استفاده از این گاز، برای شما ایجاد شده باشد. دستگاه هایی که تا سال 2003 تولید شده باشند، به احتمال زیاد، دارای گاز فریون هستند اما از 2003 به بعد منع استفاده از این گاز، در سیستم های برودتی، وارد دستور کار، شد. از 2010 به بعد دیگر هیچ دستگاهی با گاز فریون تولید نشده است. از این بابت خیالتان جمع.

گاز فریون برای شما ضرر خاصی ندارد اما استفاده از گازهایی غیر از فریون در طولانی مدت، هزینه های شما را کاهش می دهد و همین طور کارایی دستگاه شما را چند مرحله، بهبود می بخشد.

اکنون در بیشتر انواع فروشگاه لوازم برودتی همانند سرمایش، مناسب ترین گازهای که هیچ ضرری برای شما نداشته باشد، در اختیار شما کاربران، قرار می دهند. از این جهت می توان خیالتان راحت باشد.